پٿريلي ڌرتي تي ڀليڪار

اصغر ناريجو

 

بهار جي مند ۾ گرمين جي ڏهاڙن ۾ ٻارهين جماعت جا پيپر پورا ڪرڻ کان پوءِ والدين ۽ پنهنجي شوق سان انٽري ٽيست سينٽر تي داخلا وٺرائي، جيئن انٽري ٽيسٽ سينٽر تي (انجنيئر۽ ڊاڪٽر) ميڊيڪل ۽ انجنئيرنگ يونيورسٽين ۾ سليڪشن ٿيڻ لاءِ پنهنجي جوش ولولي آڌار  تحت سٺي تياري ڪري ميرٽ جي بنياد تي داخلا وٺن. پيپرن جو نتيجو بيحد انتظار ڪرڻ کان پوءِ آيو،انهن ۾جن  شاگردن جو رزلٽ اي ون گريڊ،اي آيو ته خوش ٿي مٺايون ورهايون...۽ جن  جو  بي۽ سي گريڊ آيو ته ڇڪا ئي ڇڏائجي وين اسان جي محنتن ۽ اميدن تي گرم پاڻي ڪنهن هاريو چوندي ڏک ڪندا رهيا، نيٺ اخبارن ۾ يونيورسٽين جي داخلا پاليسين جا اشتهار ايندا رهيا.جن ۾ پهرين خواهش انجئيرنگ ۽ ميڊيڪل يونيورسٽين جا فارم ڀرڻ سان گڏ جنرل يونيورسٽين جا پڻ فارم ڀرائڻ هو، اگر ٻين يونيورسٽين ۾  انٽري ٽيسٽ رزلٽ سٺو نه اچي ۽ سليڪشن نه ٿئي ته پوءِ سنڌ يونيورسٽي، شاھ لطيف يونيورسٽي ۽  سنڌ زرعي يونيورسٽي ۾ قدم ڄمائبا، انجيئرنگ ۽ ميڊيڪل يونيورسٽين ۾گهٽ مارڪون کڻڻ ڪري ڊاڪٽر ۽ انجنيئر بڻجڻ جي آسري ۾ داخلا کان به رهجي ويا،  نيٺ مادر علمي سنڌ ورسٽي ٻين يونيورسٽين جي ڌڪاريل، مايوس، شاگردن کي پنهنجي وسيع جهولي ۾ جاءِ ڏني ته داخلا ٿي وين والدين توڙي دوستن ۾ سرهائي ٿي ته اسان جي اولاد ۽ دوست جي داخلا ٿي وئي يونيورسٽي ۾، هاڻي محنت مشقت جا ڏيئا جلائي پنهنجو نالو روشن ڪرائي عزت، احترام سان مستقبل جي بهترين نمائندگي ڪري سٺا انسان دوست ثابت ٿيندا. 

 جنوري جي شروعاتي هڪ ٻن هفتن ۾ اهي شآگرد بيگ،بوٽ،قلم ڪتاب، بسترو ۽ ضروري سامان  تيار ڪري گهر وارن دوستن کان نماڻيون اکيون ڪري موڪلائي، وڃن  پيا سنڌ ورسٽي، والدين چوندا آهن ته لاڏلا، شهزادا، ننڍڙا پٽ،ڌيئرون بيچلر لائيف ڪيئن گذاريندا، جيڪي گهر کان ٻاهر ڪڏهن رهيا ئي ناهن ،اهي اهڙي بيچلر لائيف گذاريندا آهن جو وڏا به حيرت ۾ رهجي ويندا۽ پاڻ کي ٻين کان سٺو سمجهڻ جي ڪوشس ڪندا رهندا آهن. عجيب وغريب چهرا، ڀورڙا، سانورا، گوارا شروعاتي ڏينهن ۾ نظر ايندا پي ٻه مهينا گذارڻ کانپوءِ گهر ويندا ته  اهو ٻڌڻو پوندو اٿن ته هي ته تبديل ٿي ويا آهن، پنهنجي رهائش جو بندوبست به حيدرآباد، قاسم آباد، لطيف آباد ،ڪوٽڙي، ڄامشورو ۾ ڪندا آهن يا اهڙن علائققن ۾ جتان پوائنٽ بسون آساني سان کڻن ۽ ڇڏن،اگر هاسٽل الاٽمينٽ نه ٿين ته پوءِ چار ئي سال پوائنٽن جا ڌڪا کائيندا،هاڻي ته هاسٽل الاٽمينٽ لاءِ وزيرن کان به ڪالون ڪرائي سورس تي الاٽمينٽ ڪرائن ٿا۽ ڪيترائي دربدر رهائش جي مشڪلات کي منهن ڏين پيا، اهي شاگرد سنڌ ڌرتي جي ڪنڊ ڪڙڇ، ننڍن وڏن ڳوٺن شهرن مان ڪهي  آيل شآگرد پٿريلي ڌرتي کي ڏسندي ئي چوندا آهن هي ڪهڙي يونيورسٽي آهي جتي سنڌولاجي کان ۽ باب الاسلام جي گيٽ کان سيڪيورٽي گارڊالرٽ ته اندر به رڳو اهلڪار، رڳو جبل ئي جبل،نوجوان ڇوڪرا۽ ڇوڪريون، روازنو پنڌ ڪري ٿڪجي پونداسين جبل تي پنڌ ڪرڻ سان جسم ۾ سور ٿيندو، اسان نه پڙهنداسين، فائنل به آخر ڪار اتان ئي پاس ڪندا آهن.اهو سوچيندي ذهن ۾ سينٽرل لائبريري وٽ پوائنٽ ۽ رڪشن کان لهڻ کان پوءِ نوجوانن، سندرتائن، حسينن، دوشيزن جا ميڙ ڏسي عجيب سوچ حاوي ٿي ويندي اٿن، سادا سودا ڳوٺن گهرن ۽ شهرن کان نڪري پهرين ڏينهن يونيورسٽي جي مانڊاڻ ۾ آيا پريشان ٿي ويا... اکيون کڻڻ ۽ ڦيرائڻ جي دير  رڳو ٽڇ اسڪرين موبائلون نوجوانن۽ ڇوڪرين جي هٿن ۾ ،ڊائري ۽ ڪتاب کي لوڏيندا ٻانهن پيا هڻندا، فل سوٽ، ڪاٽن ڪپڙا ، بوسڪي پئنٽ شرٽ ،شلوار قميص، جنهن تي ڪوٽي توڙي اپر، سوئيٽر۽  واسڪوٽ ڪپڙن مٿان پاتل، جنهن سان خوبصورت لڳن ۽ سردي کان پاڻ کي محفوظ سمجهن پيا. سردي جي موسم هئي، ڇوڪريون به ڪئپري شرٽ، جيينس ،شلاور قميص ٿري پيس، پٽيالا شرٽ،لمبي شرٽ پهري اينديون رهيون، ڇوڪرين جا انداز به نراله ته سينگار به، ڇوڪرين جي ڊريسنگ جي ڪهڙي ڳالھ ڪجي ڏسڻ وارو ڪاريگر جي محنت سان گڏ حسن سونهن کي ڏسندي دل ۾ ٿڌا ساھ کڻندي ائين چون پيا انهن کي فرصت ۾ ٺاهيو ويو آهي ۽ ڪهڙي جهان م رهندا آهن جو ايترا سمارٽ، خوبصورت، نشيلا، سندر، نه نه ڪندي به واھ واھ جا واڄٽ پيا نڪرن، هوش حواس کي سنڀالي هن هن کان پڇي ڊپارٽمينت پهتا،اتي نظرن سان ٽڪرائيندي، منجهندي هٻڪندي پڇيائون ته فرسٽ ايئر جو ڪلاس ڪٿي آهي جتان مزاحيا جواب مليس ..هي يونيورسٽي آهي فرسٽ ايئر جا ڪلاس ڪاليج ۾ هوندا آهن ته پاڻ به کلڻ کان نه رهجي سگهيو،عمر ۾ توڙي وڏا ڏسڻ ۾ ننڍڙا بلڪه ننڍي قد وارن کي هي جملاٻڌڻا پون پيا اوهان يونيورسٽي ڇو آيا آهيو پنهنجو قد ڏسو، هي ڪاليج کان ڀلجي ورسٽي ۾ آيا آهن، ادا مان  ڊپارٽمينٽ جي فرسٽ ايئر جي ڪلاس جو پڇان ٿو، وڃ سامهون کاٻي هٿ وارو فرسٽ ايئر جو ڪلاس اٿئي، ڪلاس ۾ مي آءِ ڪم ان سر چئي داخل ٿيو....اهو فائنل ايئر جو شاگرد هو استاد نه ..ويھ ويھ ڪرسي تي،ڪجھ منٽ گذرڻ کان پوءِ فائنل ايئر جا شاگرد آيا ڏسي سوچيو ته الائي ڇا ٿيندو پر هنن کان انٽروڊڪشن بجاءِ ڊيڪوريشن پڇيو ويو جنهن ۾ نالوڪير،ڪٿان،ڪهڙي چوائس تي آيو آهي جا مزيدار جواب ملين.. ڳالهائڻ جي سگھ هوندي به ڳالهائڻ کان هٻڪن پيا  ڪن بهتر  ڊيڪوريشن ڏنو ته ڪيترن خوب کلايو .سمارٽ نارين شرمائيندي چيو اسان  ڪجھ نه ٻڌائيندوسون ائين پيو ڳالهائين جيئن پهريون دفعو ڳالهائن ايترو آهسته آواز جو ڀر وارو به مشڪل ٻڌي،. سينئرن پاران همٿائڻ وارا جوشيلا جملا چيا جيئن سياسي جلوسن ۾ چئبا آهن اوهان يونيورسٽي ۾ آيا آهيو يونيورسٽي يونيورسل لائيف آهي اوهان کي خاموش نه رهڻو پوندو، اهي سندرتون توڙي نوجوان ڪجھ ڏينهن کان پوءِ پاڻ کي سينئرن جي صحبت ۾ رهڻ کان پوءِ سينئر سمجهندا آهن، پهرين ڏينهن يونيورسٽي جي شعبن ۾ پروفيسر به انٽروڊڪشن ڪلاس وٺندي موٽيويٽ ڪندا رهندا اٿن، يونيورسٽي جا دلڪش منظر ڏسندي  اندر ۾ موجود پريشانين وهمن وسوسن جي قيد مان ٿورو وقت آزادي ماڻي هڪٻئي کي نه سڃاڻڻ واري ماحول م اچي کلندا،مسڪرائيندا سوچن ۾ رهيا،ڪئنٽين تي ڪٽ۽ شعبن جا چڪر ڏئي پهرين ڏينهن جي پڃاڻي تي سي ايل جي گرائونڊ تي پوائنٽ بسن جي نڪرڻ وقت هجوم، گوڙ سان گڏ حسين جوڙا، ڪائنات جي پريشانين مشڪلاتن کان لاتعلق قرب ڪچهري ۾ مصروف رهندي به ڏسي دل ۾چوندا آهن ۽ دوستن سان به ڳالھ ڪندا آهن، ڪاش!  اسان به جوڙي ۾ هجون جي حسرت کي ظاهر ڪندا آهن،پوءِ وقت گذرڻ سان ڪلاس جي ماحُول ۾ گڏجڻ کان پوءِ پاڻ به جوڙي ٺاهي موجون مسرتون ڪندا آهن۽ ديدار درشن لاءِ ميڙاڪن،مذاڪن محبتن ۾ يونيورسٽي ۾ گذاريندا آهن...

نيو ايئر بئچ جي لاءِ مادر علمي سنڌ ورسٽي جي وائس چانسلر ڊاڪٽر عابداه طاهراڻي صاحبه پڻ يونيورسٽي جي دل ۽ جان آرٽس فئڪلٽي جي صحن ۾ اورينٽيشن ڊي مقرر ڪري نون چهرن کي يونيورسٽي جي ماحول اهميت ،سرگرمين توڙي ٻين تي روشني وجهي همٿائي سندن آڌر ڀاءَ ڪيو،جنهن ۾ يونيورسٽي جي پروفيسرن به خطاب ڪيو ته ميڊيا ائنڊ ڪميونيڪيشن شعبي جي شاگردن ڪامران ساريو ۽ صلال مغل کي گٽار تي صوفي سنڌي راڳ جا نغما چورايا ويا جن تي خاموش فضا ۾ اهڙي خوشي ۽ مسرت پئدا ڪئي جو تاڙين سان داد ڏيندي نه ٿڪيا.

يونيورستي جي شعبن ۾ ڪلاس هلڻ لڳا نوان نوان چهرا ايندا رهيا،ماحول ۾ سرهاڻ سڳنڌ، محبت عشق قرب،جون ساروڻيون ڪچهريون ٿينديون رهيون، ڪئنٽينن ڊپارٽمينٽن ۾ ٽهڪ ڏيندا رهيا،نون آيل چهرن جي سڃاڻپ سيئيئر شاگرد پري کان ڪندا آهن، جن جي باري ۾ مشهور هو ته يونيورسٽي جو ماحول خراب آهي،ڪامريڊايپ آهي،نون شاگردن سان رينگنگ ٿيندي يونيورسٽي جي ماحول کي انتظاميا بگاڙِيو آهي پوءِ سڃو ڪم شاگرد تنظيمن تي ٿڦي پاڻ کي آجو سمجهي ٿي، پر هتي آيل چهرن سان اهڙو ورتاءَ ته ڪنهن نه ڪيو انهن جي چهرن تي مسڪراهٽ جا گلاب آڻڻ لاءِ شعبن جي سينيئر شاگردن پاران  سندن مان ۾ آجياڻو (ويلڪم پارٽي) ڏئي، نون ذهنن کي يونيورسٽي جي ماحول کان متعارف ڪرائي متاثر ڪيو آجياڻي ۾ صدارتي مهمان شعبي جو ڊائريڪٽر چيئرمين ۽ چيئرپرسن هئا،اتي پروفيسر۽ شاگرد پڻ چڱي تعداد ۾ اچي پروگرام جي رونقن ۾ اضافو ڪري شاگرد لطف اندوز ٿيندا رهندا آهن،، تعليمي عمل سان گڏ انٽرٽئنمينٽ جا اهڙاا پروگرام ڪري شوق چاھ جي امنگن سان پروگرام مان لطف اندوز ٿيندي مسڪرائيندا رهيا،.ويلڪم پارٽي جي شروعات تلاوت ۽ حمد سان ٿيندي آهي،جنهن کان پو۽ آيل مهمانن ۽ پروفيسرن کي سنڌ جي ثقافت جي اهڃاڻ اجرڪ ٽوپي تحفو ڏئي سندن کان نون آيل شاگردن لاءِ خطاب ڪرائيندا آهن، ماٺار ۾ آيل پروگرام تي ٽهڪن جا قافلا آڻڻ لاءِ نصحيتي مزاحيا خاڪا ٽيبلوز پيش ڪري وندرائيندا رهيا ۽ اسٽيج پبلڪ پروگرام پرفارم ڪري خوب کلائيندا رهيا ته جهومڻ ۽ جهونگارڻ لاءِ سر ۽ سنگيت جو به بندوبست ٿيل هئو، بهترين آواز سان سريلا گيت  آلاپي محفل کي چارچنڊ لڳائيندا آهن،ٿر جي باغي روح سان پنهنجي نرالي مڃتا رکندڙ حليم باغي جي سنڌ ورسٽي لاءِ چيل شاعري چئي چهرا محبت جي ديوي ۾ گم ٿيندا رهيا ۽ حليم باغي جي سٽن سان پنهنجو احساس اظهار ڪندا آهن، پر اڄ حيلم باغي جي دور واري يو ڪلپس جون ڊگهون قطارون ناهن،تن جي واڍي ٻيلو سمجهي ڪئي وئي،پلانٽ سائنس وارا پلانٽ به ختم ڪيا ويا،آرٽس فئڪلٽي جي اندر ۽ ٻاهران به خالي ميدان نظر ايندو ته سي ايل جي سونهن ۽ فطري ماحول کي وڌائيندڙ وڻ به وڍي ٺوڙهي سي ايل  ڏيک ڏئي پئي، هاڻي يونيورسٽي به سيڪيلور ناهي رهي، ڪاليڊور ۾ بيهڻ به منع آهي ته دوستن جو گروپ ۾ گهمڻ تي پابندي آهي ته شاگردن لاءِ نوان مسئلا فيسن ۾ سو سيڪڙو اضافو به ڪيو ويو آهي ته الاٽمينٽ لاءِ به وزيرن کان ڪالون ٿين پيون.سيوا،سوٽا تنظيمون فعال ،شاگردن جي تنظيمن تي پابندي.

 محفل جا مور  سنڌي اربيلو ڪلام جنهن کي اڪثريت پسند ڪرڻ سان گڏ محفلن، ميڙاڪن جي آخر ۾ ڳائي وڄائي اهو هو جمالو هو جمالو......... تي رقص سڀئي شاگرد ۽ شاگردياڻيون گڏجي ڪري پنهنجي سنڌيت جي عشق جو ثبوت ڏيندا آهن، محفل جي رخصت به شعر سان ڪري الوداع ڪندا رهيا،انهي پروگرام ۾ تصويري يادگيرين جا البم ٺاهي يادگيرين ۾ اضافو آڻي خوش ٿيندا آهن ۽ سماجي رابطن جي سائيٽس فيسبوڪ،واٽس ايپ،ايمو وغيرھ تي اپولڊ ڪري پنهنجي دوستن جي ڏنل راين ڪمينٽس تي مهرباني چوندا آهن.نيو ايئر جي شاگردن جي مان ۾ ڏنل آجياڻين جا پروگرام ورسٽي جي  شعبن ۾ ٿيندا رهيا ، جتي شاگرد مزا ماڻي خوش رهندا آهن۽ يادگيريون سنڀال ڪم ايندئي جيان ياد گيرين جا گيت ڳائي دل کي بهار ڏيندا آهن.نئين ايندڙ بئنچ جا شآگرد پنهنجو عشق آزاد خيالن ۾ ارپيندا آهن،ڪنهن جي زلفن ۾ زنگجي زندگي نانءِ ڪندا آهن،عشق ۽ محبت جا مرڪز بڻجندا آهن،بغاوت جي راھ جا پانڌيئڙا به ٿيندا آهن،ته شاھ ڀٽائي،سچل سامي،مخدوم بلاول جا پيروڪار بڻجندا آهن،

سوچن نظرين،آزاد فضائن،حسن سونهن،دل ڦريندڙ ادائن جي ورسٽي ۾.علم جي خزان جي ورسٽي ۾ زندگي جا چار پنج سال علم ۽ قلم جي حاصل ڪيل قوت سان مستقبل جي پرمسرت اهم شخصيت ،انسان دوست بڻجي ڪامياب زندگي بسر ڪري سگهندا.

ايڪسپريس نيوز پيپر ۾ ڇپيل فيبروي 2016